بسیاری از ما، در زمان کودکی این جمله را شنیده ایم : "برای بازی وقت داری ولی نمیتوانی نیم ساعت درس بخوانی" در سالهای گذشته کودک بازیگوش مساوی بود با بچه تنبل و بی عرضه. اما بعد از مدتی، زمانی که بزرگ شدیم و بیشتر ما لذت های کودکی را کامل درک نکردیم، متوجه شدند افرادی که در زمان کودکی بازیهای بیشتر و متنوع تری انجام میدادند کارشناسان بهتر، کارآفرینان موفق تر و بالاخره والدین خردمندتری هستند. البته نمخواهم در این مقاله به مقوله فلسفه تربیتی بپردازم بلکه هدف پی بردن به اهمیت بازی در آموزش کودکان و حتی بزرگسالانی که میخواهند مطالب جدیدتری را بیاموزند، است.
محیط مدرسه معمولا بسیار خشک است و البته در سالهای اخیر برخی از مدارس با همکاری معلمان و والدین سعی کردند که با طراحی تابلوهای برجسته و رنگ های شاد درب و دیوار مدرسه، آنها را شادتر نشان دهند. ولی همه ما میدانیم که یک تابلوی زیبا، چند دقیقه حال و هوای ما را عوض میکند و بعد از گذشت چند روز عادی میشود.
حالا فرض کنیم که دکوراسیون شاد تا مدت های طولانی برای کودکانمان عادی نشود یک سئوال این است که تا چه میزان در آموزش مهارت ریاضی و یا توانمندسازی کودک برای تفکر و ساختن موثر است. راستش من هم آمار دقیقی از این موضوع میدانم فقط میدانم که رنگ درب و دیوار و نقش برجسته ها، ترس کودکان را از مدرسه از بین میبرد. و بنظرم در بهترین حالت 10% استرس کودکان در هنگام آموزش کم میکند ولی تاثیری در سختی صندلی ندارد و همچنین باعث تفکر عمیق کودک نمیشود. پس چه کار باید کرد؟
در 50 سال اخیر در دنیا با ورود ابزارهای دیجیتال، بازی های کامپیوتری خواهان زیادی پیدا کردند به 2 علت :
- اولین علت فضاهای رویایی که در بازیها به تصویر کشیده شده که برای کودک و بزرگسال جذاب است رویاهایی که ممکن است هرگز به آن دست پیدا نکنیم.
- دومین علت آن این است که برای مدتی از دنیای واقعی و استرس های عصر مدرن دور میشویم.
در بحث آموزش کودکان هم میتوانیم از این 2 علت استفاده کنیم. بعنوان مثال اینکه یک ورق با چند عکس جلوی کودک بگذاریم تا بتواند جواب سئوال جمع کدام عددها 15 میشود را پیدا کند خیلی برایش جذاب نیست و نهایتا 10 دقیقه وقت میگذارد که 8 دقیقه آن به اجبار والدین یا معلم است ( کیا تجربه این موضوع را دارن ) ولی حالا تصور کنید یک بازی کامپیوتری باشد که کودک با حرکت موس یا کلید های صفحه کلید در صفحه مانیتور حرکت کند و برای بدست آورد عدد 15 با جمع و تفریق چند عدد، باید از چند پستی و بلندی عبور کند و در نهایت با به رسیدن به جواب درست، به او یک جام طلایی جایزه داده شود. چقدر برای او جذاب است. در این حالت چه کودک باشد و چه بزرگسال ممکن است بیش از یک ساعت زمان صرف کند تا به نتیجه درست برسد چرا؟ معلوم است چون قرار است برنده میدان شود. ( راستش خودم امتحان کردم به شما هم پیشنهاد میکنم
).
جذاب شد درست است؟
این نوع بازی ها، سالهاست که در کشورهای پیشرفته جای خود را به کتابهای کمک آموزش داده است. یکی از این بازیها ( همون بازی که خودم تست کردم
) بازی جمع اعداد صحیح ROBOT MATH INTEGERS است در این بازی با یک صفحه ساده جمع اعداد صحیح را آموزش میدهد و در سطوح مبتدی تا پیشرفته در دسترس همگان است پیشنهاد میکنم حتما یکبار امتحان کنید چون همیشه به ماشین حساب دسترسی نداریم از ما گفتن بود.
مجموعه دانش بنیان آمیتس ژن با راه اندازی دپارتمان بازی های کامپیوتری حوزه سلامت، قصد دارد تا با معرفی بازیهای بومی ایرانی که علاوه بر آموزش اعداد، فرهنگ، زبان و ادب ایرانی را برای کودکان، مادران، پدران و تمام فرزندان این سرزمین پهناور به ارمغان بیاورد و همچنین از تولید دیجیتال جوانان نخبه در حوزه دیجیتال حمایت کند.
نویسنده: آناهیتا یعقوبی